صلاحیّت قوه مقننه در رسیدگی و تصویب لایحه بودجه در حقوق ایران و آمریکا

چکیده بودجه برنامه مالی دولت است که دربرگیرنده پیش¬بینی درآمدها و منابع تأمین اعتبار و برآورد هزینه¬ها است که برای یک سال مالی تهیه می شود و هدف از آن تحقّق سیاست¬ها و اهداف قانونی دولت ها است.از این رو،لایحه بودجه یکی از مهمترین لوایحی است که دولت همه ساله برای رسیدگی وتصویب به مجلس شورای اسلامی تقدیم می کند.امروزه تهیه،تنظیم و پیشنهاد بودجه در تمام کشورهای جهان،در صلاحیّت انحصاری قوه مجریه قرار دارد و از سوی دیگر رسیدگی و تصویب لایحه بودجه نیز در زمره صلاحیّت های انحصاری قوه مقننه محسوب می گردد.کشور ما نیز از این موضوع مستثنی نبوده و به موجب تصریح اصل52 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران،تهیه و تنظیم لایحه بودجه در صلاحیّت قوه مجریه و رسیدگی و تصویب آن در صلاحیّت مجلس شورای اسلامی قرار دارد.مسئله مورد بحث و کنکاش در این پژوهش میزان و حدود صلاحیّت مجلس شورای اسلامی در رسیدگی و تصویب لایحه بودجه است که به دلیل ابهام و اجمال در حقوق ایران موجب بروز اختلاف نظر در حیطه حدود صلاحیّت مجلس شورای اسلامی در رسیدگی و تصویب لایحه بودجه شده است.این مسئله در حقوق ایالات متحده آمریکا به دلیل تصریح قانون اساسی این کشور،روشن و واضح است و حدود و میزانِ صلاحیّت کنگره در رسیدگی و تصویب لایحه بودجه معلوم و مشخص گردیده و در این زمینه اختلاف نظری در حقوق این کشور وجود ندارد. واژگان کلیدی: لایحه بودجه،قانون بودجه،رسیدگی و تصویب،نظام حکومتی و ساختار سیاسی،قوه مقننه، صلاحیّت، قوه مجریه.